پودر کربنات کلسیم در اصلاح خاک به منظور اصلاح خاک‌های اسیدی، تامین کلسیم مورد نیاز گیاهان و جلوگیری از پوسیدگی ریشه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. کربنات کلسیم (CaCO₃)، نامحلول در آب است و به تدریج در خاک آزاد میشود و جذب گیاهان میشود. به همین دلیل به عنوان کود آهکی شناخته میشود.
کربنات کلسیم اصلی ترین ماده موجود در آهک کشاورزی است که باعث کاهش اسیدیته خاک می شود. کود آهکی (آهک کشاورزی) به طور کلی به هر ماده‌ای اطلاق میشود که حاوی کلسیم (Ca) یا منیزیم (Mg) باشد و قادر به خنثی‌سازی اسیدیته خاک باشد. بسیاری از مواد را می‌توان به عنوان آهک کشاورزی طبقه‌بندی کرد. نرمی آهک کشاورزی در تعیین سرعت واکنش آن با اسیدیته خاک اهمیت دارد. سنگ آهک با اندازه ذرات کوچک‌تر سریع‌تر واکنش می‌دهد، زیرا سطح بیشتری برای واکنش شیمیایی در معرض قرار می‌گیرد. ذرات بزرگتر به کندی واکنش می‌دهند. اندازه ذرات معمولاً روی برچسب محصول ذکر میشود.
کمبود کلسیم (Ca) نوعی اختلال در گیاه است که ممکن است به دلیل سطح ناکافی کلسیم زیستی در بستر رشد ایجاد شود، اما معمولاً نتیجه تعرق کم کل گیاه یا به‌طور شایع‌تر، بافت‌های آسیب‌دیده است. گیاهان در بافت‌هایی که تعرق کم یا عدم تعرق دارند به چنین کمبودهای موضعی کلسیم حساس هستند،
خاک‌های اسیدی، شنی یا درشت بافت اغلب کلسیم کمتری دارند. رطوبت نامنظم خاک و استفاده بیش از حد از کودها نیز می‌تواند موجب کمبود کلسیم شود. گاهی اوقات حتی با وجود کلسیم کافی در خاک، این عنصر ممکن است به صورت نامحلول باشد و بنابراین توسط گیاه قابل استفاده نباشد.
کلسیم و منیزیم در سلول‌های گیاهان باهم تعاملات متضادی دارند. در نتیجه، برای رشد بهینه و توسعه مناسب، یک تعادل هم‌ایستا (Homeostasis) بین کلسیم و منیزیم درون گیاه ضروری است.
پودر کربنات کلسیم در اصلاح خاک با اضافه کردن کلسیم و منیزیم به خاک باعث افزایش Ph خاک میشود. در خاک هایی که بیش از حد اسیدی هستند این موضوع اهمیت دارد، زیرا بسیاری از گیاهان برای جذب بهینه مواد مغذی، pH کمی اسیدی تا خنثی (pH بین 5.5 تا 6.5) را ترجیح می‌دهند. با تنظیم pHخاک، پودر کربنات کلسیم به ایجاد محیطی مناسب‌تر برای ریشه‌های گیاه کمک می‌کند.
کلسیم یک عنصر غذایی ضروری برای رشد گیاه است و نقش مهمی در تشکیل دیواره سلولی، توسعه ریشه و ساختار کلی گیاه دارد. کربنات کلسیم به عنوان منبع کلسیم در کودها عمل می‌کند و اطمینان می‌دهد که گیاهان این عنصر حیاتی را دریافت می‌کنند.
وجود مقادیر کافی کلسیم در خاک می‌تواند جذب سایر مواد مغذی ضروری را توسط گیاهان افزایش دهد. این امر باعث بهبود کارایی جذب مواد مغذی و رشد سالم‌تر و قوی‌تر گیاهان میشود.
در خاک‌هایی که دارای محتوای آلومینیوم بالا هستند، کربنات کلسیم می‌تواند سمیت آلومینیوم را که برای رشد گیاهان مضر است، کاهش دهد. این ماده با تشکیل ترکیبات نامحلول با آلومینیوم، میزان سمیت خاک برای گیاهان را کاهش می‌دهد.
پودر کربنات کلسیم می‌تواند به عنوان یک جزء در کودها برای اهداف مختلف در کشاورزی و باغبانی استفاده میشود. در اینجا مراحل روش استفاده از پودر کربنات کلسیم در کودها آورده شده است:
قبل از استفاده از پودر کربنات کلسیم، آزمایش خاک انجام دهید تا pH خاک و میزان کلسیم موجود در آن را بررسی کنید. اگر خاک اسیدی باشد (pH کمتر از 6)، استفاده از کربنات کلسیم توصیه میشود.
میزان مصرف پودر کربنات کلسیم در اصلاح خاک باید بر اساس نتایج آزمایش خاک و نوع محصول، تعیین شود. به طور کلی، مقدار مصرف کربنات کلسیم بستگی به سطح اسیدیته خاک، نوع گیاه و میزان نیاز گیاه به کلسیم دارد. همانطور که گفته شد، کربنات کلسیم باعث افزایش pH خاک می شود. این امر می تواند برای برخی از گیاهان که به خاک های اسیدی نیاز دارند، مضر باشد. همچنین، مراقب باشید که بیش از حد از پودر کربنات کلسیم استفاده نکنید، زیرا ممکن است خاک را قلیایی کند و در نتیجه جذب مواد مغذی مانند آهن، منگنز و بور توسط گیاهان کاهش یابد.
پودر کربنات کلسیم در اصلاح خاک بهتر است با استفاده از ماشین‌های مخصوص پخش آهک و به طور یکنواخت در سطح خاک پخش شود.
پس از پخش کربنات کلسیم، خاک را شخم بزنید تا این ماده به عمق خاک نفوذ کرده و بهتر با خاک مخلوط شود. این کار به افزایش تأثیرگذاری کربنات کلسیم در خنثی‌سازی اسیدیته کمک می‌کند.
پس از استفاده از کربنات کلسیم و شخم زدن، اطمینان حاصل کنید که خاک به خوبی مرطوب شده است، زیرا این کار به تسریع واکنش‌های شیمیایی و جذب بهتر کلسیم کمک می‌کند.استفاده از مواد آلی و حفظ رطوبت خاک نیز می‌تواند تأثیر کربنات کلسیم را افزایش دهد.
نکته مهم این است که استفاده از کربنات کلسیم در کودها باید بر اساس آزمایش خاک و نیازهای خاص گیاهان انجام شود. استفاده بیش از حد از کربنات کلسیم بدون نیاز واقعی می‌تواند منجر به افزایش بیش از حد pH خاک و ایجاد عدم تعادل در مواد مغذی شود. مشاوره با خدمات کشاورزی محلی یا آزمایشگاه خاک می‌تواند به شما در تعیین میزان مناسب استفاده از کربنات کلسیم در برنامه کوددهی کمک کند.
فصل پاییز یا اواخر زمستان بهترین زمان برای استفاده از کربنات کلسیم در اصلاح خاک است تا قبل از فصل کاشت، زمان کافی برای واکنش با خاک و تعدیل pH وجود داشته باشد. با این حال، بسته به نیاز خاک، در طول سال نیز می‌توان از آن استفاده کرد.
پس از هر چند سال، دوباره خاک را آزمایش کنید تا نیاز به اصلاحات مجدد مشخص شود.
کربنات کلسیم برای خنثی‌سازی اسیدیته خاک و تأمین کلسیم برای بهبود رشد و تغذیه گیاهان استفاده میشود.
مقدار کربنات کلسیم مورد نیاز برای اصلاح خاک به سطح اسیدیته خاک، نوع گیاه و نیاز آن بستگی دارد و با توچه به نتایج آزمایش خاک مشخص می شود.
